W tym artykule dowiesz się, w jaki sposób Pakiet Uproszczeń Omnibus ma na celu zmniejszenie obciążeń regulacyjnych UE w zakresie zrównoważonego rozwoju, upraszczając CSRD, CSDDD, Taksonomię UE i CBAM.
Wprowadzenie trzech głównych europejskich regulacji dotyczących zrównoważonego rozwoju korporacyjnego – Taksonomii UE, Dyrektywy o sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw (CSRD), Dyrektywy w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSDDD) oraz Mechanizmu Dostosowania Granicznego z tytułu Emisji CO₂ (CBAM) – przyniosło liczne konsekwencje dla firm.
Złożona sieć wskaźników KPI i obowiązków sprawozdawczych często była krytykowana za swoją skomplikowaną naturę oraz obciążenia administracyjne, które nakłada na przedsiębiorstwa, utrudniając im zgodność z wymaganiami regulacyjnymi.
W odpowiedzi na te obawy Komisja Europejska przedstawiła 26 lutego 2025 r. propozycję Pakietu Uproszczeń Omnibus – inicjatywy legislacyjnej mającej na celu zmniejszenie presji generowanej przez obowiązki raportowania i wymogi zgodności w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Ale czym dokładnie jest Pakiet Uproszczeń Omnibus i jakie ma konsekwencje dla firm?
Zrozumienie Pakietu Uproszczeń Omnibus
Pierwsza propozycja Pakietu Uproszczeń Omnibus właśnie się pojawiła.
Ta inicjatywa legislacyjna Komisji Europejskiej ma na celu konsolidację i uproszczenie istniejących przepisów dotyczących zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza w odniesieniu do CSRD, CSDDD, Taksonomii UE i CBAM.
Głównym celem jest zmniejszenie obciążeń regulacyjnych i raportowych dla firm zarówno pod względem zakresu ich stosowania, jak i treści, co zwiększy konkurencyjność UE na rynku globalnym i przyspieszy transformację w stronę bardziej zrównoważonej gospodarki.
Potrzeba uproszczeń
Koncepcja Pakietu Uproszczeń Omnibus wynika z narastających obaw dotyczących skomplikowanej i nakładającej się struktury przepisów dotyczących zrównoważonego rozwoju w UE.
We wrześniu 2024 r. były premier Włoch Mario Draghi opublikował raport zatytułowany Przyszłość europejskiej konkurencyjności, w którym podkreślił, że bariery regulacyjne są istotnym zagrożeniem dla gospodarki UE.
Raport wskazał, że skomplikowany i rozdrobniony krajobraz legislacyjny w zakresie zrównoważonego rozwoju, mimo że składa się z kompleksowych i skutecznych regulacji, przypadkowo stworzył dodatkowe przeszkody dla firm ze względu na wysoki poziom wymogów zgodności.
To stanowisko podzieliły kluczowe państwa członkowskie UE, takie jak Niemcy i Francja, które aktywnie wzywały do przeglądu istniejących regulacji.
Niemiecki minister finansów Joerg Kukies w styczniu 2025 r. wezwał do dwuletniego odroczenia niektórych wymagań CSRD oraz zniesienia obowiązkowych sprawozdań sektorowych.
Podobnie Francja zaproponowała "wielką przerwę regulacyjną", sugerując kompleksowy przegląd i potencjalną rewizję obecnych dyrektyw dotyczących zrównoważonego rozwoju, aby lepiej dostosować je do zmieniającego się międzynarodowego krajobrazu gospodarczego.
Kluczowe zmiany w Pakiecie Uproszczeń Omnibus
Z wprowadzeniem Pakietu Uproszczeń Omnibus zaproponowano kilka zmian dotyczących terminów obowiązywania, zakresu i wymagań dotyczących zgodności:
CSRD: Wyższe progi raportowania, mniej wymagań
Dyrektywa CSRD będzie teraz dotyczyć jedynie firm zatrudniających ponad 1 000 pracowników i spełniających co najmniej jedno z poniższych kryteriów:
• €50 mln przychodów
• €25 mln aktywów
To wyklucza 80% firm objętych wcześniej regulacjami, w tym notowane na giełdzie MŚP, które będą podlegać dobrowolnemu raportowaniu według standardu EFRAG VSME.
Ponadto wyeliminowano specyficzne dla sektorów standardy ESRS, a wymogi audytowe zredukowano do jedynie ograniczonego poziomu zapewnienia.
Dodatkowo terminy raportowania zostały przesunięte o dwa lata dla firm, które pierwotnie miały dostosować się do wymogów w 2026 lub 2027 r.
CSDDD: Węższy zakres i opóźniona zgodność
Ograniczono obowiązki należytej staranności (due diligence) wyłącznie do działalności firmy, jej spółek zależnych oraz bezpośrednich partnerów biznesowych, eliminując obowiązki dla niższych szczebli łańcucha dostaw.
Częstotliwość aktualizacji raportów należytej staranności zmniejszono z rocznej do raz na pięć lat.
UE rezygnuje z jednolitych zasad odpowiedzialności na rzecz regulacji krajowych.
Termin wdrożenia przesunięto do 2028 r. dla firm z ponad 3 000 pracowników i ponad €900 mln przychodów oraz do 2029 r. dla firm z ponad 1 000 pracowników i ponad €450 mln przychodów w UE.
Taksonomia UE: Zmniejszony zakres i obowiązki raportowe
Przepisy dotyczące Taksonomii UE będą dotyczyć jedynie firm z ponad 1 000 pracowników i ponad €450 mln przychodów, pozostawiając raportowanie dla mniejszych firm jako dobrowolne.
Firmy mogą ujawniać częściowo zgodne działania, a 70% wymaganych punktów danych zostanie usuniętych w celu uproszczenia obowiązków raportowych.
CBAM: Zwolnienia dla małych importerów
Nowe zwolnienie w ramach CBAM wyklucza 90% dotkniętych regulacjami firm, ponieważ firmy importujące mniej niż 50 ton rocznie towarów objętych CBAM nie będą już zobowiązane do przestrzegania przepisów.
Komisja planuje pełny przegląd do końca 2025 r., z potencjalnymi zmianami legislacyjnymi na początku 2026 r.
(Ważne jest, aby pamiętać, że firmy, które muszą sporządzić raport dotyczący zrównoważonego rozwoju w 2025 roku za rok finansowy 2024, nadal są zobowiązane do jego wypełnienia, ponieważ w każdym przypadku pozostają w zakresie stosowania CSRD.)
Konsekwencje dla firm
Pakiet Uproszczeń Omnibus niesie za sobą istotne konsekwencje dla przedsiębiorstw działających w UE:
• Zmniejszenie obciążeń administracyjnych – wyższe progi raportowania i uproszczenie standardów pozwolą MŚP na bardziej efektywne zarządzanie zasobami.
• Większa pewność prawna – konsolidacja dyrektyw w jednolitym standardzie eliminuje niejasności i zmniejsza ryzyko niezgodności.
• Poprawa konkurencyjności – uproszczenie regulacji ma uczynić UE bardziej atrakcyjnym miejscem do prowadzenia działalności.
Równowaga między uproszczeniami a celami zrównoważonego rozwoju
Chociaż głównym celem Pakietu Uproszczeń Omnibus jest zmniejszenie obciążeń regulacyjnych dla przedsiębiorstw, nie może się to odbywać kosztem ambitnych celów zrównoważonego rozwoju Unii Europejskiej określonych w Europejskim Zielonym Ładzie i Clean Industrial Deal.
Obrońcy środowiska oraz niektóre państwa członkowskie wyrazili obawy, że osłabienie wymogów sprawozdawczych mogłoby podważyć mechanizmy przejrzystości i odpowiedzialności, które są kluczowe dla monitorowania wyników ESG przedsiębiorstw.
Komisja Europejska stara się rozwiać te obawy, podkreślając, że działania upraszczające nie naruszą podstawowych zasad istniejących dyrektyw dotyczących zrównoważonego rozwoju.
Zamiast tego nacisk kładziony jest na udoskonalenie podejścia regulacyjnego tak, aby było ono zarówno skuteczne, jak i efektywne – tworząc środowisko, w którym przedsiębiorstwa mogą się rozwijać, nie osłabiając jednocześnie zobowiązań UE w zakresie ochrony środowiska i odpowiedzialności społecznej.
Zachowanie tej delikatnej równowagi będzie kluczowe dla zapewnienia, że efektywność regulacyjna i postęp w zakresie zrównoważonego rozwoju idą w parze, umacniając rolę UE jako globalnego lidera w zakresie odpowiedzialnych praktyk biznesowych, a jednocześnie tworząc bardziej przewidywalne i przyjazne dla biznesu otoczenie regulacyjne.
