Jeśli zapoznałeś się już z naszym artykułem: Co to ślad węglowy i dlaczego jego liczenie jest ważne, to teraz czas przejść do praktyki i policzenia emisji Twojej firmy z wykorzystaniem kalkulatora GHG na Platformie Synesgy. W pierwszym kroku zarejestruj się na Synesgy. Sama rejestracja jest prosta i szybka. Po aktywacji swojego konta Synesgy będziesz mógł przejść do ankiety oceny zrównoważonego rozwoju, gdzie w sekcji środowisko, znajdziesz pomarańczowy przycisk uruchamiający kalkulator GHG.
Kalkulator GHG na Platformie Synesgy został zbudowany w oparciu o najbardziej powszechnie stosowany standard wyliczania emisji, tj. GHG Protocol, o którym pisaliśmy we wcześniejszej części naszego poradnika. Zgodnie z tym standardem, nasz kalkulator GHG pozwoli wyliczyć całkowite emisje Twojej firmy w zakresie 1 i 2 oraz częściowo w zakresie 3. Pewnie zastanawiasz się, dlaczego tylko częściowo. Otóż, tak jak napisaliśmy wcześniej emisje pośrednie zakresu 3 są najtrudniejsze do wyliczenia i bardzo często źródła tych emisji różnią się w każdej firmie nie tylko ze względu na branże, w jakiej działa ale także na sama specyfikę tej firmy. Z tego względu konieczna jest szczegółowa analiza wewnętrzna firmy w celu ustalenia, które z 15 obszarów zakresu 3 występują w firmie i powinna je mierzyć. Jest mało prawdopodobne, aby dla danej firmy wszystkie 15 kategorie zakresu 3 były istotne.
Jak widzisz kalkulator uruchamia się jako nowa warstwa. Ma bardzo przyjazny interface dla użytkownika, wszystko po to aby sprawnie przeprowadzić Cię przez pełny proces. Cała skomplikowana metodologia GHG Protocol zaszyta jest w kalkulatorze, więc wszystkie kalkulacje wykona narzędzie, Ty jesteś proszony jedynie o dwie rzeczy:
- Zidentyfikowanie źródeł emisji zgodnie z Zakresami
- Zebranie danych niezbędnych do dokonania obliczeń dla Twojej firmy
Zatem przejdźmy do pytania, które zapewne Cię nurtuje:
Jakie są źródła emisji oraz skąd i jak zebrać dane w mojej firmie, aby uzupełnić dane w kalkulatorze GHG i wyliczyć całkowite emisje?
Zacznijmy od najłatwiejszych emisji, czyli Zakres 1. Najpierw zastanów się jakie maszyny znajdują się w twojej firmie (będące twoja własnością, jak również leasingowane) oraz jakie paliwo wykorzystują do spalania. W kalkulatorze GHG kliknij w zakładkę: Zakres 1 Obiekty firmowe, a następnie jako podpowiedź możesz zobaczyć na liście rozwijanej, jakiego typu paliwa są brane pod uwagę przy wyliczeniu śladu węglowego obiektów firmy. Zauważ, że odnosi się to tylko do bezpośrednich emisji, a więc spalonego paliwa z wyłączeniem zużycia energii i ciepła (które najprawdopodobniej kupujesz od zewnętrznych dostawców). Wybierz odpowiednie paliwa (stałe, ciekłe gazowe) z kalkulatora i wprowadź wartość zużycia w danym roku w odpowiedniej jednostce. Wszystkie jednostki znajdziesz w naszym kalkulatorze, więc nie musi nic sam przeliczać na inne jednostki. To bardzo proste. Pamiętaj, że wartość zużycia danego paliwa musi dotyczyć całego pełnego roku kalendarzowego za który raportujesz. Jeśli masz wiele źródeł emisji do wprowadzenia, za każdym razem kliknij w przycisk Dodaj linię. Kiedy już skończysz wpisywać wszystkie źródła emisji dla obiektów firmowych naciśnij przycisk Zakres 1 Stacjonarny – oblicz, a kalkulator automatyczne wyliczy ekwiwalent CO2 w odpowiednim polu. Zanim przystąpisz do zbierania potrzebnych danych, pewnie zastanawiasz się skąd je wziąć. Otóż najlepszym źródłem tych danych są faktury za zakup paliw.
Przejdź teraz do wyliczenia emisji dla pojazdów Twojej firm. Kliknij w drugą zakładkę kalkulatora: Zakres 1: Pojazdy firmowe. Jakie źródła powinieneś tu uwzględnić. Zastanów się jakie pojazdy posiada Twoja firma (jest właścicielem bądź je leasinguje). Jako podpowiedź, kliknij w rozwijaną listę naszego kalkulatora dotyczącą Rodzaju pojazdu, a zobaczysz wszystkie rodzaje pojazdów, jakich emisje możemy policzyć. Pamiętaj, że oprócz aut, bierzemy tutaj także pod uwagę, np. wózki widłowe.
Na pewno znów pojawiło się u Ciebie pytanie gdzie znajdę dane? Zapytaj o faktury Twoich pracowników za zakupione paliwo. Możesz tez skorzystać z danych raportowanych w kartach paliwowych.
Twoje emisje bezpośrednie już są wyliczone, teraz czas na liczenie emisji pośrednich, zaczynamy od zakresu 2, czyli klikamy w zakładkę Zakres 2 Zakupiona energia i ciepło. Tutaj sprawa też jest jeszcze całkiem prosta, ponieważ dotyczy energii elektrycznej, energii na ogrzewanie i chłodzenie zakupionej od dostawców zewnętrznych (nie produkowanej samodzielnie przez firmę), wykorzystywanej dla obiektów należących lub zarządzanych przez firmę. Jeśli firma ma siedziby w kilku krajach – należy wpisać zużycie energii osobno dla każdego z nich. Emisje wyliczane w kalkulatorze nie uwzględniają strat sieciowych oraz emisji w całym cyklu życia. Zużycie ciepła opiera się na założeniu, że paliwo gazowe jest używane do wytwarzania pary lub ciepła przy 80% sprawności cieplnej. Zużycie energii jest obliczane przy uwzględnieniu średniego koszyka energetycznego. Jeśli przykładowo posiadasz umowy, w których 100% energii pochodzi ze źródeł odnawialnych, takich danych nie wpisujesz do kalkulatora, wówczas wartość emisji będzie równa zero.
Teraz kiedy już wiesz jakich źródeł emisji poszukiwać w swojej firmy, podpowiadamy, że dane do wprowadzenia do kalkulatora znajdziesz na fakturach od Twoich dostawców energii, a emisje jak wcześniej wyliczy automatycznie nasz kalkulator po naciśnięciu przycisków Zakresu 2 Zakup e.elektrycznej – oblicz oraz Zakres 2 Zakup ciepła – oblicz. Pamiętaj, że do kalkulatora wpisujesz wartość emisji dla zakresu 2 dotyczące całego pełnego roku kalendarzowego za jaki raportujesz emisje.
Teraz przechodzimy do najtrudniejszych do wyliczenia emisji pośrednich, czyli zakresu 3. Tak jak pisaliśmy wcześniej, nasz kalkulator pozwala na obliczenie emisji w tym zakresie pochodzących tylko z tych kategorii, które są „uniwersalne” i możliwe całkiem łatwo do wyliczenia dla większości firm, a są to 3 z 15 kategorii zakresu 3:
- Delegacje
- Transport i dystrybucja zakupionych produktów
- Dojazd pracowników do biura
Delegacje – aby wyliczyć emisje dla tej kategorii, kliknij w listę rozwijaną z Kategorią, a następnie na kolejnej liście zobaczysz wszystkie dostępne środki transportu, z jakich mogli korzystać Twoi pracownicy w podróżach służbowych. Pamiętaj, że raportujesz w tej kategorii tylko podróże, jakie odbyli Twoi pracownicy z wykorzystaniem środków transportu nienależących do Twojej firmy, np. podróż pociągiem, taksówką, samolotem. Pewnie zastanawiasz się skąd wziąć dane. Może okazać się, że będzie potrzebował poszukać danych w różnych działach. Zacznij od faktur, rozliczeń podróży służbowej, aby określić jaki środek transportu wykorzystywali Twoi pracownicy oraz dokąd odbywały się podróże. Skorzystaj z podpowiedzi w naszym kalkulatorze, który dla każdego rodzaju transportu pokazuje wszystkie dostępne rodzaje pojazdów. Wartość, jaką raportujesz w tej kategorii ma być wyrażona w km i odnosić się do wszystkich podróży służbowych danym rodzajem pojazdu w całym roku kalendarzowym, za jaki raportujesz. Oczywiście, jeśli w Twojej firmie nie wystąpiła w/w kategoria emisji, po prostu nie uzupełnisz jej w kalkulatorze, a wartość emisji dla niej jest 0.
Teraz przejdźmy do transportu i dystrybucji. W tej kategorii raportujesz emisje pochodzące od produktów zakupionych od bezpośrednich dostawców Twojej firmy oraz zakupione od stron trzecich usługi transportu i dystrybucji. Podobnie jak w przypadku poprzedniej kategorii, masz do wyboru kategorie transportu – lotniczy, lądowy, a dla każdej z tych dwóch kategorii całą listę pojazdów, których emisje możesz zaraportować w naszym kalkulatorze. Potrzebujesz danych wyrażonych w km oraz dotyczących pełnego roku kalendarzowego, za który raportujesz. Pytanie, skąd zdobyć dane? Tutaj sprawa będzie trochę bardziej skomplikowana. W pierwszej kolejności możesz skorzystać z faktur za zakup produktów i usług. Możesz także dopytać Twoich dostawców jaki rodzaj floty wykorzystują w transporcie oraz gdzie znajdują się magazyny, z których przywożone są zakupione produkty. Jeśli zebranie danych w tej kategorii jest niemożliwe, po prostu pozostaw tę wartość pustą.
Trzecia kategoria emisji, jakie będziesz mógł obliczyć w naszym kalkulatorze jest dojazd pracowników do biura. Nasz kalkulator podobnie jak w przypadku pozostały dwóch kategorii oblicza emisji bazując na rodzaju pojazdu oraz przebytych kilometrach. Pamiętaj, jeśli dany pracownik dojeżdża do pracy samochodem służbowym, takie emisje wliczają się do zakresu 1, są bezpośrednimi emisjami Twojej firmy i ich w tej części nie raportujesz. Tutaj z kolei wyliczysz ślad węglowy jaki zostawiają Twoi pracownicy podróżując do i z biura np. samochodem prywatnym, taksówką czy transportem publicznym. Na pewno zastanawiasz się skąd Twoja firma weźmie takie dane?
Chyba najszybszym i prostszym sposobem zebrania danych na temat środków transportu oraz km, jaki wykorzystują Twoi pracownicy w dojazdach do biura jest dedykowana ankieta, w której zapytasz jaki środek wykorzystuje pracownik, ile km pokonuje dziennie oraz ile razy średnio, np. w tygodniu czy miesiącu pojawia się w biurze, w szczególności, jeśli Twoja forma oferuje hybrydowy model pracy. Z kolei jeśli w Twojej firmie wszyscy pracują zdalnie, wtedy możesz pominąć tę kategorię, a jej wartość emisji równa będzie zero. Pamiętaj, że w kalkulatorze GHG wypełniasz dane w tej kategorii pochodzące z pełnego roku kalendarzowego za który aktualnie raportujesz.
Tak jak pisaliśmy, liczenie śladu węglowego w zakresie 3 jest procesem skomplikowanym, bardzo często wymaga silnej współpracy z całym łańcuchem wartości, czyli klientami, dostawcami, partnerami. Dlatego właśnie najlepiej zapytać swoich partnerów bezpośrednio o ich ślad węglowy, np. zapraszając ich do zarejestrowania się na Synesgy i wypełnienia ankiety.
Kiedy już uzupełnisz wszystkie dane dla zakresu kliknij w przycisk Zakres 3-oblicz, a wartości emisji dla zakresu 3 policzy nasz kalkulator. Teraz możesz zobaczyć podsumowanie wszystkich emisji we wszystkich zakresach. Kliknij w zakładkę Podsumowanie, a kalkulator zaprezentuje tabelę ze szczegółami każdego zakresu. Możesz wstawić wszystkie uzyskane wynik do ankiety Synesgy. Pamiętaj, że możesz wracać do kalkulatora ile razy chcesz i potrzebujesz. Jeśli twój wynik nie jest jeszcze gotowy, bp np. czekasz na pewne dane, po prostu zapisz wprowadzone wartości jako wersję roboczą i wróć do kalkulatora kiedy będziesz miał brakujące dane.
Gratulacje, udało Ci się zmierzyć całkowity ślad węglowy Twojej firmy. Jak widzisz samo liczenie śladu nie jest skomplikowane, to po prostu równanie matematyczne. Jeśli oczywiście sami liczymy ślad węglowy trudnością zapewne jest dobranie odpowiedniego wskaźnika emisji. Natomiast jeśli korzystamy z gotowych kalkulatorów ten problem jest dla nas rozwiązany. Wszystkie wartości śladu węglowego dla każdego zakresu wyliczy dla Ciebie nasz Kalkulator GHG. Tak naprawdę największym wyzwaniem dla firm w kontekście wyliczenia śladu węglowego są dane, a konkretnie jakie i skąd je zdobyć.
Teraz już wiesz, gdzie jesteś w temacie emisyjności Twojej firmy. Kolejnym krokiem to zastanowienie się, co możesz zrobić, aby go sukcesywnie zredukować emisje. Zastanów się nad strategią w kierunku net-zero Twojej firmy.
Pamiętaj, że pomiar śladu węglowego to dopiero pierwszy krok na drodze do zrównoważonego rozwoju. Ty już zrobiłeś nawet dwa kroki w tym kierunku – obliczyłeś emisje i zarejestrowałeś się na Synesgy – globalnej inicjatywie wspierającej firmy w dojściu do zrównoważonego rozwoju.
Zrób kolejne kroki – oceń swoją firmę w obszarze środowiskowym, odpowiedzialności społecznej oraz ładu korporacyjnego. Wypełnij ankietę Synesgy, uzyskaj pełna ocenę zrównoważonego rozwoju, certyfikat, którym pochwalisz się swoim klientom i partnerom, a co najważniejsze uzyskaj plan działań naprawczych, który pozwoli Ci uwzględnić kwestie ESG w strategii Twojej firmy na najbliższe lata. Nie czekaj, zyskaj przewagę na tle konkurencji, pokaż jaki jest poziom zrównoważonego rozwoju Twojej firmy, zarejestruj się na Synesgy.pl
